Konstytucja Lipcowa

Konstytucja Lipcowa (rzecz jasna – w wersji zawsze aktualnie obowiązującej, a więc wraz z następnymi jej zmianami) jest ustawą zasadniczą naszego państwa, tj. ustawą o szczególnej mocy prawnej, nadrzędną wobec ustaw zwykych. Sejm jako ustawodawca zwyky ma obowiązek wydania ustawy wszędzie tam, gdzie dla swej realizacji wymagają tego normy Konstytucji, a przy tym akty prawne wydawane przez Sejm nie powinny być z Konstytucją sprzeczne. Stwierdzenie to odnosi się też odpowiednio i do innych organów państwowych. O szczególnej mocy prawnej tej ustawy świadczy jej nazwa: Konstytucja PRL, przewidziany w niej szczególny tryb jej zmiany w porównaniu z trybem uchwalania ustaw zwykych, jak wreszcie postanowienia zawarte w jej wstępie, określające ją waśnie jako ustawę zasadniczą naszego państwa, jak i nakadające na wszystkie organy wadzy polskiego ludu pracują-cego, a więc i Sejm, obowiązek kierowania się nią w swej dziaalności.

Konstytucja Lipcowa nie zwraca jednak większej uwagi na gwarancje jej stosowania w praktyce. W szczególności nie przyjmuje ona żadnych form zewnętrznej, pozaparlamentarnej kontroli konstytucyjności ustaw, wyraźnie przy tym wskazując, że sądy podlegają ustawom, że zatem nie mają prawa badania legalności ustaw należycie ogoszonych. Kontrolę zgodności ustaw z Konstytucją powierza samemu Sejmowi jako ustawodawcy zwykemu, przy tym i w tej dziedzinie nie zawiera jakichś przepisów szczególnych, jak to ma miejsce w niektórych innych konstytucjach socjalistycznych. Nowelą do Konstytucji z 1976 r. wprowadzono tu jedynie przepis, że Rada Państwa m.in. czuwa nad zgodnością prawa z Konstytucją.

Konstytucja Lipcowa jest konstytucją peną. Reguluje ona wszystkie podstawowe sprawy, jakie są przedmiotem regulacji konstytucji penej. Jako konstytucja pena nie jest ona też konstytucją tymczasową. Jakkolwiek może ona być zmieniona przez Sejm każdej kadencji, jej obowiązywanie nie jest przewidziane na okres przejściowy, jak to jest w przypadku konstytucji maej. W tym sensie jest to więc konstytucja staa.

Konstytucja Lipcowa w porównaniu z wielu innymi konstytucjami socjalistycznymi charakteryzuje się szczególną zwięzością i ramowością. W wielu przypadkach odsya ona też do uregulowania pewnych spraw w sposób bardziej szczegóowy w ustawach zwykych, a zatem w tych sprawach normy konstytucyjne nie mogą być stosowane inaczej niż poprzez ustawy zwyke. Oczywiście, zwięzość i ramowość konstytucji są w pewnym stopniu zrozumiae, każda bowiem konstytucja jako ustawa zasadnicza cechować się musi większym stopniem ramowości w porównaniu z ustawami zwykymi.