ZASADA SOCJALISTYCZNEGO KIERUNKU ROZWOJU PRL

Jednym z podstawowych problemów ustroju politycznego, którego uregulowaniu poświęcona jest konstytucja, jest określenie zasadniczych celów państwa i gównych kierunków jeko aktywności. Uregulowanie tego problemu może nastąpić jedynie zgodnie z naczelną zasadą ustroju, określającą podmiot wadzy najwyższej, w przypadku więc Konstytucji PRL – zgodnie z zasadą suwerenności ludu pracującego. W świetle tej zasady mogą być rozpatrywane i interpretowane cele państwa i zasadnicze jego funkcje. Wskazany problem reguluje też odpowiednio Konstytucja PRL. Streszczając jej postanowienia w tym względzie można stwierdzić, że jako jedną z podstawowych zasad ustroju politycznego przyjmuje ona zasadę socjalistycznego kierunku rozwoju PRL. Zasada ta jest zasadą ustroju politycznego, wyraża bowiem – m. in. przez określenie stosunku państwa do poszczególnych typów i form wasności środków produkcji – politykę państwa wobec poszczególnych klas spoecznych, gówne cele i funkcje państwa, formuuje zasadniczą linię polityki państwa we wszystkich dziedzinach życia państwowego, politycznego, gospodarczego, spoecznego i kulturalnego.

Zasadę socjalistycznego kierunku rozwoju kraju Konstytucja formuuje w wielu swych postanowieniach. Jakkolwiek nie zawiera jej wprost w samej nazwie państwa, jak to czyniy i czynią konstytucje niektórych innych państw socjalistycznych (dotyczy to m. in. pierwszych konstytucji radzieckich, tj. Konstytucji RSFRR z 1918 r. i Konstytucji ZSRR i 1924 r. – państw, w których socjalizm nie by jeszcze zbudowany), to przyjmuje ją wprost i pośrednio w wielu postanowieniach, zawartych we wstępie oraz w rozdziaach 1 i 2, a przede wszystkim w zawartym w art. 4 ust. 1 określeniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jako państwa socjalistycznego.

Z pojęciem socjalizmu ączy się zwykle zniesienie wasności prywatnej środków produkcji, klas spoecznych i zjawiska wyzysku. Zwraca na to uwagę Konstytucja PRL, kiedy w końcowym fragmencie wstępu stwierdza, iż celem, do którego powinna zmierzać dziaalność organów wadzy polskiego ludu pracującego, jest m. in. polepszenie stosunków spoecznych, cakowite zniesienie wyzysku czowieka przez czowieka oraz urzeczywistnienie wielkich idei socjalizmu, jak też gdy w art. 5 pkt 5 stanowi, że obowiązkiem państwa jest prowadzenie polityki zmierzającej m. in. do urzeczywistnienia zasady sprawiedliwości spoecznej i likwidacji wyzysku czowieka przez czowieka. Postanowienia te znajdują dalsze swe rozwinięcie w rozdziale 2 o ustroju spoeczno-gospodarczym. Jest to niewątpliwie suszne. Należy jednak podkreślić, że nie jest to. cel jedyny, którego osiągnięcie warunkuje budowę socjalizmu. Można nawet, powiedzieć, że pod pewnym względem zniesienie wasności prywatnej jest tylko środkiem prowadzącym do osiągnięcia celów zasadniczych.

Z pojęciem socjalizmu ączy się także i przede wszystkim: 1) nieustanny rozwój si wytwórczych kraju, warunkujący stay wzrost dobrobytu i zdrowotności mas pracujących oraz wszechstronny rozwój kultury spoeczeństwa